Elektrikli otomobiller, düşük yakıt tüketimleri ile özellikle şehir içi kullanımda öne çıkıyor. Renault Zoe, BMW i3 ve Smart ForFour EQ gibi uygun fiyatlı elektrikli otomobillerin yaygınlaşması ile bu tip araçlara olan ilgi de hızla artıyor. Bu nedenle sizin için elektrikli otomobil almadan önce bilinmesi gerekenleri derledik.
Hangi Elektrikli Araç Tipini Seçeceğinize Karar Verin
Elektrikli araçlar arasında şu an için yaygın olarak tercih edilen modeller BEV olarak adlandırılıyor. “Bataryalı elektrikli araç” olarak Türkçeye çevirebileceğimiz BEV modeller, bataryada depolanan elektrik enerjisinin motor aracılığı ile hareket enerjisine çevrilmesi sayesinde hareket ediyor. Yerli otomobil TOGG, Tesla Model S veya Jaguar I-Pace gibi lüks modeller ile Renault Zoe veya BMW i3 gibi uygun fiyatlı elektrikli arabalar bu kategoride yer alıyor.
BEV araçları satın alacak kişilerin, Türkiye genelinde yer alan şarj istasyonlarını incelemesi gerekiyor. Evlerine yakın birden fazla şarj istasyonu bulunması oldukça önemli. Aksi takdirde şarj sorunu ile karşılaşılabiliyor. Tabii evlerinde otopark alanı bulunan kişilerin, buralara şarj istasyonu yerleştirebilecekleri için bu konuya özel olarak dikkat etmelerine gerek kalmıyor.
Elektrikli araçlarda yavaş yavaş yaygınlaşmaya başlayan diğer tür ise FEV veya FCEV olarak adlandırılıyor. Türkçeye “yakıt pilli elektrikli araçlar” olarak çevirebileceğimiz bu türe Türkiye’de genellikle hidrojenli araba adı veriliyor. Bu tür araçlarda hidrojen depoları yer alıyor ve burada depolanan hidrojen, yakıt pili denilen üniteye iletiliyor. Yakıt pilinde hidrojen ile oksijenin tepkimeye girmesi ve elektriğin ortaya çıkması sağlanıyor. Elektrik motoru ile de araç hareket ediyor.
Toyota Mirai ve Hyundai Nexo gibi araçlar, FCEV teknolojisi ile çalışıyor. Ancak Türkiye’de şu an için bu tip araçların satışı gerçekleşmiyor. Bu nedenle de hidrojen dolum istasyonu gibi çözümler hemen hiç sunulmuyor. Yani bu tip araçları yurt dışından getirmeniz mümkün, fakat dolum ile ilgili sorun yaşayabilirsiniz.
“Hangisi Daha İyi: Hidrojenli mi, Elektrikli mi?” başlıklı yazımızı ziyaret ederek konu hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Menzil İhtiyacınız Ne Kadar?
Türkiye’de halihazırda elektrikli araçlar için şarj istasyonu bulunduğunu belirtmiştik. Burada da en önemli nokta menzil. Bir araç satın almadan önce ilk olarak menzil konusunda detaylı bilgi alınması gerekiyor.
Genellikle markalar 600 veya 700 kilometre gibi menzil detayları paylaşıyor. Ancak bu değerler, benzinli veya dizel otomobillerde de olduğu gibi fabrika verisi. Yani gerçekte bu oranda değişiklikler olabilir, ama belirli bir standartla ölçüldükleri için araç kıyaslamasında kullanılabiliyor.
Elektrikli otomobil menzil karşılaştırmasında dikkat etmeniz gereken konu ise oranlama. Örneğin 500 kilometrelik menzili olduğu açıklanan bir aracı 400 kilometre kullanabiliyorsanız 600 kilometre menzili olan benzer bir aracı da yaklaşık 480 kilometre kullanabilirsiniz. Tabii ki bu değerler azaldığı gibi artabiliyor.
Ortalama menzil hesaplamalarına göre aracın sizin ihtiyaçlarınıza uygun olup olmadığını anlamak istiyorsanız da mutlaka kullanıcı yorumlarını inceleyin. Kullanıcıların ortalama elektrikli otomobil menzil sonuçları, sizin için referans değerler olabilir. Böylece şarj periyotlarını öğrenebilir ve gerekiyorsa ev tipi şarj istasyonu alma gibi işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
Batarya Ömrünü Koruyabileceğinizden Emin Olun
Elektrikli otomobil konusunda en çok dikkat etmeniz gereken konu batarya ömrü. Çünkü batarya, bir elektrikli otomobilde en pahalı parça. Bu nedenle de bataryayı özenle korumanız gerekiyor.
Elektrikli otomobil batarya ömrü, akıllı telefon veya laptoplarla oldukça benzer. Bunun en önemli sebebi ise lityum iyon teknolojisi. Akıllı telefon gibi günlük hayatta sık kullandığımız cihazlarda da yer alan pillerin daha büyük versiyonları elektrikli otomobillerde yer alıyor.
Lityum iyon teknolojisi ile çalışan birçok cihazda olduğu gibi elektrikli otomobillerde de bataryanın tamamen bitirilmemesi öneriliyor. Çünkü en büyük batarya kaybı, kapasitenin tamamen bitmesi durumunda yaşanıyor. Buna ek olarak bataryanın tamamen doldurulmaması veya kapasitenin %20’nin altına düşmemesine de dikkat edilmesi gerekiyor.
Kısacası elektrikli otomobilleri, %20 ila %80 arasında batarya doluluk oranı ile kullanmanız önemli. Eğer araç menzili bu değerleri karşılamaktan uzaksa garanti şartlarını incelemelisiniz. Çünkü bazı markalar, bataryanın içerisinde yer alan ve hücre olarak adlandırılan birimlerin önemli bir kısmı garanti sürecinde işlevini yitirirse değişim hakkı tanıyor.
Son olarak bataryanın ömrünü koruyamayacağınızı düşündüğünüz bir modeli uygun fiyatlı olduğu için almak yerine daha yüksek fiyatlı ve şartlarınıza uygun bir aracı tercih etmenizi öneririz. Çünkü batarya işlevini kaybettiğinde elektrikli otomobillerin ikinci el satış değeri önemli ölçüde azalıyor.
Geri Kazanım Teknolojilerini İnceleyin
Rejeneratif frenleme veya diğer geri kazanım teknolojilerini özenle incelemelisiniz. Bu gibi teknolojiler, aracın yavaşlaması gibi durumlarda devreye girerek ortaya çıkan enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürüyor. Böylece aracınızın menzilinin artması sağlanıyor.
Özellikle İstanbul gibi trafiğin yoğun olduğu kentlerde geri kazanım teknolojileri aracın menzilini bir hayli artırıyor. Çünkü trafikte yavaşladıkça büyük bir enerji bataryaya iletiliyor.
Eğer araçta geri kazanım teknolojileri bulunmuyorsa veya yetersizse özellikle trafik olan bir yerde yaşıyorsanız farklı modellere yönelebilirsiniz. Rejeneratif frenleme gibi teknolojileri ise alacağınız aracın elektrikli otomobil özellikleri kısmında bulabilirsiniz. Bu detayı özellikle paylaşıyoruz. Çünkü bazı otomobillerin hem elektrikli hem de benzinli veya dizel gibi farklı seçenekleri bulunuyor.
Elektrikli Araçlarda ÖTV ve MTV Ne Durumda?
Şubat 2021’de yapılan düzenleme ile elektrikli araçlarda ÖTV konusunda değişikliğe gidildi. Buna göre motor gücü 85 kW’yi geçmeyen elektrikli araçların ÖTV oranı %10, motor gücü 85-120 kW arasında olan araçların ÖTV oranı %25, motor gücü 120 kW’yi geçen araçlarda ÖTV oranı ise %60 şeklinde değiştirildi. Ayrıca MTV konusunda da tam elektrikli otomobillere devlet teşviki bulunuyor. Motor gücüne göre sınıflandırılan araçlar, girdikleri sınıfın ödediği MTV tutarının %25’ini ödüyor.
Yetkili Servis Var mı?
Yerli elektrikli otomobiller veya Türkiye’de daha çok kullanılan hali ile yerli üretim elektrikli otomobiller henüz yaygınlaşmadı. Bu nedenle geniş bir servis ağından söz etmemiz mümkün değil. Tabii TOGG’un gelişmesiyle beraber bu alanda da önemli değişiklikler göreceğiz.
Ancak halihazırda Türkiye’de uzun yıllardır otomobil satışı gerçekleştiren Renault veya BMW gibi markalar elektrikli otomobil satışı da yapıyor. Bu tip markaları tercih etmeniz, batarya veya elektrikli araba motoru gibi özel parçaların kolayca teknik servisler tarafından incelenebilmesine olanak tanıyor. Ayrıca rahatça periyodik bakımları takip edebiliyor ve garanti kapsamından çıkmadan aracınızın bakımlarını yaptırabiliyorsunuz.
Son olarak ikinci el bir elektrikli otomobil almayı düşünüyorsanız ikinciyeni.com’un araçlarını ziyaret edebilirsiniz. Araçların detay sayfalarında yer alan bağımsız ekspertiz raporu ile batarya gibi kritik parçalarda hasar olup olmadığını kolayca öğrenebilir ve bütçenize uygun fiyatlarla elektrikli otomobil sahibi olabilirsiniz.